Í síðustu viku kom upp umræða að sameina eigi Kvennaskólann og Menntaskólann við Sund og starta nýjum skóla í Stakkahlíð, sem nú um stundir hýsir Menntavísindasvið Háskóla Íslands. Ein af ástæðum þess að flytja þurfi MS er sögð að húsnæði skólans sé myglað, en svo er víst Stakkahlíðin líka mygluð - svo mögulega væri verið að fara úr myglunni í fúkkann. Rökin fyrir svona sameiningu eru fjárhagsleg hagræðing og einhver samlegðaráhrif sem samkvæmt reiknimeisturum skili til lengri tíma hagnaði. Jafnframt er talað um minnkandi árganga svo þörfin fyrir framhaldsskólapláss muni fara minnkandi á næstu árum.
Þetta er gott og blessað, en rökin fyrir því að velja þess tilteknu skóla eru ekki augljós. Skólarnir tveir eru mjög ólíkir og í þeim báðum hefur farið mikil vinna í að þróa og prufukeyra fyrirkomulag náms sem má segja að séu á sitthvorum enda e.k. rófs bekkjarkerfis og áfangakerfis. MS er með einhvers konur ofuráfangakerfi með þrjár annir og lotufyrirkomulag, Kvennó með bekkjarkerfi með töluvert miklu vali sem var þróað sem ákveðin fyrirmynd fyrir aðlögun að styttingu framhaldsskólans - og það fyrirkomulag er t.d. að ýmsu leyti fyrirmynd kerfisins sem tekið var upp við styttingu í skólanum mínum, Versló. Bæði þessi kerfi hafa fallið vel í kramið hjá framhaldsskólanemum og mikil aðsókn verið að báðum þessum skólum undanfarin ár. Svo má líka benda á að námsfyrkomulagið í langvinsælasta skóla landsins, sem er víst einmitt Versló, líkist um margt fyrirkomulaginu í Kvennó. Ef sameina á þessa tvo skóla er útilokað að halda í bæði þessi módel og mikil óvirðing við þróunarstarfið í báðum þessum skólum að taka alla þá vinnu og henda henni í ruslið. Miklu nær vær að sameina skóla sem eru með hefðbundnari útfærslur á áfangakerfinu, nú eða að sameina tvo bekkjarskóla (FB/ FÁ, MH/ FÁ, MR/Kvennó, Kvennó/ Versló .... ). Það er aðalsmerki íslenska framhaldsskóla hversu fjölbreytileg flóran er hjá okkur og sveigjanleikinn í kerfinu er mikill. Hins vegar er það svo að bekkjarkerfið er í ákveðinni varnarbaráttu (það virðist ekki henta yfirvöldum þó eftirspurn eftir því sé mikil hjá nemendum) og ég óttast mjög að þessi nýi skóli myndi frekar dám af áfangafyrirkomulaginu í MS en kerfinu í Kvennó.
Önnur hlið á þessu máli eru áætlanir um að mikið stærri hluti nemenda fari í verknám. Jákvætt er að nýlega hefur eftirspurn eftir verknámi aukist, en hins vegar finnst mér það mjög hæpið að ætla að handstýra stórum hluta árganga í eitthvað tiltekið nám, og velti því mjög fyrir mér hvernig eigi að fara að því. Hér óttast ég að ákveðnir hópar sem fara í bóknám tryggi stöðu sína enn frekar í samfélaginu og hér sé uppskrift að meiri stéttaskiptingu og elítumyndun. Aukin tölvuvæðing, meiri alþjóðasamskipti, breytingar á stöðu íslenskunnar og margt fleira held ég geti einmitt kallað á öflugt bóknám þar sem þekking á tungumálum, samfélaginu og grunngerð þess og flóknari færni tengd tölvum og tækni verði mikilvægari en verknám. Ég veit þetta náttúrulega ekki, en eins og ég hef bloggað um áður þá finnst mér að það eigi að hlusta á það hvað fólk vill þegar boðið er upp á nám en ekki semja einhverjar loftkenndar fimm ára áætlanir sem byggja á heimi sem er að líða undir lok og tengist ekki endilega þeim heimi sem býður okkar í þoku framtíðarinnar.
