Ég var að ljúka við að hlusta á tvo þætti hjá Malcolm Gladwell í Revisionist History, sem er besta hlaðvarp í heimi, þennan hérna:
https://www.pushkin.fm/episode/lord-of-the-rankings/
og svo þennan hérna
https://www.pushkin.fm/episode/project-dillard/
En í þessum þáttum tekst Malcolm á við að gagnrýna og greina matskerfi US News fyrir Bandaríska háskóla, (Hér er nýjustu niðurstöður þar).
Í mjög stuttu máli kemur það ákaflega berlega í ljós að þessi ágæti listi mælir allt annað en gæði menntunar. Fyrst og fremst er þetta listi sem vegur eftirfarandi þætti:
-hversu ríkur er skólinn
-hversu mikilla forréttinda njóta nemendur við þessa skóla
-hversu hátt hlutfall nemenda eru hvítir
o.s.frv.
Þessir þættir eru mjög í anda Gladwells, en segja má að einn lykilþráður í hans verkum sé að draga í efa mörg kerfi sem eru notað til að meta og velja hluti - meintar hugmyndir um "gæði". Megin sjónarmiðið að er mikill hluti af hátimbruðum matskerfum sem við treystum á eru handónýt, bæði út frá beisikk tölfræði og líka út frá því hvernig þau viðhalda og styrkja félagslegt óréttlæti.
Væri mjög gaman að sjá hann glíma við matskerfin sem eru notuð á heimvísu, en í fljótu bragði sýnist mér að þeir falli að miklu leyti í sömu gryfjur, en það er sagt á ábyrgðar samt. Mér finnst líka að þegar við hugsum um okkar litla kerfi á Íslandi að hér sé víti til að varast, og þó við séum ekki með eitthvað svona formlegt kerfi þá erum við með óformlegar hugmyndir um t.d. hvað séu "bestu" framhaldsskólarnir og kann að vera að það sé ekki byggt á mjög traustum grunni.
Hvet allt áhugafólk um menntun til að hlusta á þættina og hugleiða þessi mál.
